INFORMACJE OGÓLNE

- Sedacja wziewna uzyskana jest przy użyciu mieszaniny tlenu i podtlenku azotu.

- Uzyskała pozytywną ocenę Konsultanta Krajowego ds. Anestezjologii i intensywnej Terapii jako zabieg wykonywany jedynie przez lekarza (stomatologa) bez udziału anestezjologa

- Bezpieczeństwo zabiegu można podnieść poprzez zakup pulsoksymetru monitorującego stan saturacji oraz tętno pacjenta.

WSKAZANIA DO ZABIEGU:

- Silny strach przed leczeniem, zarówno przez dzieci jak i dorosłych

- Utrwalona dentofobia

- Silny odruch wymiotny

- Nadpobudliwość nerwowa

- Zabiegi związane z przewidywanymi nieprzyjemnymi odczuciami pacjenta

PRZECIWWSKAZANIA DO ZABIEGU

- Przeziębienie, powiększenie migdałów (niedrożność dróg oddechowych)

- Choroby płuc: rozedma płuc, roztrzenie oskrzelowe

- Choroba alkoholowa

- Narkomania

- Psychozy, choroby psychiczne

- Stwardnienie rozsiane, porfiria

- I trymestr ciąży

- Spożycie Posiłku bezpośrednio przed zabiegiem

KWALIFIKACJE PACJENTA DO ZABIEGU – UPROSZCZONY SYSTEM OCENY STANU CHORYCH PRZED ZABIEGIEM WG ASA

- Grupa I – pacjent ogólnie zdrowy

- Grupa II – chory z nieznacznie zaznaczoną układową bez niewydolności tego układu

- Grupa III – chory z ciężką chorobą układową zaburzającą jego wydolność

- Grupa IV – chory z zaburzeniami stanowiącymi zagrożenie jego życia

- Grupa V – choru w stanie krytycznym, który może umrzeć w ciągu 24 godzin

DZIAŁANIE PODTLENKU AZOTU

- Uspokajające

- Słabe przeciwbólowe

- Anestetyczne

Działanie podtlenku azotu polega na zaburzeniu przewodnictwa w neuronach mózgowia. Podtlenek azotu reaguje z receptorami opiatowymi lub zwiększa uwalnianie met-enkafalin i beta-endorfin.

- Podtlenek azotu zmniejsza strach oraz napięcie lękowe odczuwane przez pacjenta przed zabiegiem oraz w trakcie jego trwania.

- Zachowana jest świadomość pacjenta – pacjent sam podtrzymuje otwarcie ust – objaw Langa – pacjent zbyt mocno zsedowany zamyka usta.

- Zachowany jest odruch kaszlowy.

- Z pacjentem zachowany jest kontakt wzrokowy i słowny (może być opóźniony).

- Występuje zwiększona wrażliwość na dźwięki.

- Mogą wystąpić marzenia senne o treści erotycznej – działanie orgazmopodobne u kobiet

FAZY SEDACJI PODTLENKIEM AZOTU

FAZA I. 5-25% N₂0 – Umiarkowane uspokojenie, słabe znieczulenie, pacjent odczuwa mrowienie języka, palców.

FAZA II. 20-55% N₂0 – Faza dysocjacji (oddzielenia od rzeczywistości) i częściowego znieczulenia. Faza w której lekarz może kierować świadomością pacjenta wpływając na treść marzeń sennych.

FAZA III. 50-70% N₂0 – Faza całkowitej bezbolesności. Znacznie wzrasta ryzyko utraty przytomności lub gwałtownego pobudzenia.

CZYNNIKI STRESOGENNE U DZIECI (wg. Borysewicz-Lewickiej)

1. Bolesny zabieg
2. Widok sprzętu i narzędzi
3. Nieprzyjemny zapach i smak
4. Złe podejście lekarza
5. Wysokie dźwięki
6. Uczucie uwięzienia
7. Trudność w oddychaniu
8. Niemożliwość porozumiewania się

CZYNNIKI STRESOGENNE U DOROSŁYCH (wg. Sporniak-Tutak)

1. Przewidywalny ból
2. Zła prognoza i potrzeba intensywnego leczenia
3. Hałas i wibracje wiertarki
4. Przykry smak lekarstw
5. Ucisk tkanek
6. Unieruchomienie w fotelu dentystycznym
7. Posługiwanie się przez lekarza nazwami niezrozumiałymi dla pacjenta
8. Posługiwanie się przez lekarza (stomatologa) narzędziami

ZALECANA MINUTOWA POJEMNOSĆ ODDECHOWA

- Dzieci – ok. 3-4 litrów/minutę

- Młodzież i kobiety - ok. 6 litrów/minutę

- Mężczyźni - ok. 8 litrów/minutę

WYPROWADZENIE PACJENTA Z SEDACJI

1. Czas wentylowania pacjenta czystym tlenem uzależniony jest od maksymalnego podanego stężenia poku azotu. Przy podaniu 60% N₂0 wentylujemy pacjenta czystym tlenem 6 minut.
2. 95% N₂0 ulega wydaleniu po 5 minutach, pozostałe 5% po 20 minutach.
3. Pół godziny po zabiegu pacjent powinien pozostać w poczekalni.
4. Pól godziny po zabiegu pacjent może prowadzić pojazdy mechaniczne